هنگامی که می خواهید بلیط هواپیما تهیه کنید دو حالت وجود دارد یکی خرید بلیط سیستمی یا همان بلیط پروازهای برنامه ریزی شده توسط ایرلاین ها ( scheduled flights ) و دیگری خرید بلیط پروازهای چارتر (charter flights ) یا همان پرواز چارتر. اما معنی هر کدام از این پرواز چیست؟ و کدام پرواز برای شما مناسب تر است ؟ این مسئله ای است که شما بایستی به آن آگاهی داشته باشید. برای روشن تر شدن موضوع ابتدا ماهیت پروازهای سیستمی ( برنامه ای ) را بررسی میکنیم و در ادامه به تعریف ،مزایا و معایب پروازهای چارتر می پردازیم:
پروازهای سیستمی یا برنامه ای :
همانگونه که از اسم این پروازها مشخص است پروازهای برنامه ریزی شده توسط ایرلاینها ( شرکت های هواپیمایی نظیر زاگرس ، ماهان ، کیش ایر ، آتا و ... ) میباشند که برای مدت نسبتا طولانی برنامه ریزی شده اند و امکان خرید بلیط را برای مسافران در فواصل زمانی بلند مدت فراهم نموده اند. اگرچه امکان دارد تغییراتی در برنامه های این پروازها اعمال شود ولی تا حد زیادی این برنامه ثابت است . بلیط این پروازها توسط خود ایرلاین و یا توسط نمایندگیهای ایرلاین ( آژاس های مسافرتی دارای مجوز بند الف) به فروش می رسد.
مزایای پرواز های سیستمی یا برنامه ای :
۱- امکان خرید بلیط هواپیما برای فواصل بلند مدت
۲- امکان کنسل کردن بلیط هواپیما با جریمه (با توجه به زمان درخواست کنسلی بلیط و همچنین کلاس پروازی و نیز قوانین شرکت هواپیمایی جریمه کنسلی بلیط هواپیما که بین ۵ درصد تا ۱۰۰ درصد مبلغ بلیط هواپیما تعیین میشود.)
۳- امکان خرید بلیط برای خردسال ( ۲ تا ۱۲ سال ) به صورت نیم بها در پروازهای سیستمی در پروازهای چارتر نرخ بلیط
۴- امکان استفاده از تخفیف های مربوط به ایثارگران ویژه واجدین شرایط در برخی ایرلاینها نظیر ایران ایر
۵- تنوع بالای مسیر های پروازی
معایب پروازهای سیستمی یا برنامه ای :
۱- مهمترین مسئله ای که مسافران را از خرید بلیط هواپیما سیستمی منصرف کرده و به سمت خرید بلیط های چارتر هواپیما ترغیب میکند مسئله قیمت بلیط هواپیما است . نرخ بلیط هواپیما پروازهای سیستمی بر اساس مصوبه سازمان هواپیمایی کشوری تعیین شده و معمولا در بیشتر اوقات اختلاف زیادی با قیمت بلیط هواپیما پروازهای چارتر دارد . هر چند در سالهای اخیر سازمان هواپیمایی کشوری با طرح هایی قصد بر طرف این مشکل را داشته و با اجازه متنوع سازی قیمت بلیط هواپیما دست ایرلاین ها را در قیمت گذاری و رقابت باز گذاشته است ولی همچنان با وجود محدودیتهایی همچون وجود کمترین قیمت و بیشترین قیمت مصوب در قیمت گذاری ، ایرلاینها همچنان با محدودیتهایی در این مسئله در گیرند و مسئله تفاوت قیمت با بلیط های چارتر پابرجاست.
۲- محدودیت پروازهای برنامه ای : پروازهای برنامه ای معمولا از فاصله زمانی زیادی تا پرواز و با توجه به سیاستهای ایرلاین ها برای حجم معینی مسافر برنامه ریزی میشوند . این در حالی است که در زمانهای پیک سفر نظیر تابستان ، تعطیلات عید نوروز و سایر مناسبتها ، پروازهای سیستمی پاسخگوی تقاضای بازار نیست حتی در زمان های عادی نیز در تاریخ های نزدیک پرواز معمولا پیدا کردن بلیط سیستمی مشکل است چون فروش بلیط های پروازهای سیستمی گاها از چند ماه پیش از پرواز شروع شده است و به علت استقبال عمدتا ارگانها و سازمان ها که برنامه های زمانبندی مشخصی دارند و همچنین نیاز به تغییرات و کنسل کردن بلیط هواپیما چندین باره را دارند امکان خرید بلیط حتی چند روز مانده به پرواز نیز امکان ندارد به همین دلیل در چنین مواقعی پروازهای چارتر راه حل این مشکلات هستند .